Khoa Công nghiệp văn hoá và Di sản, VNU – SIS – Khảo sát thực tế mô hình Maries

Khoa Công nghiệp văn hoá và Di sản, VNU – SIS

Khảo sát thực tế mô hình công nghiệp văn hóa tại Maries

Ngày 20/12, Maries đã đón tiếp đoàn giảng viên và học viên cao học đến từ Trường Khoa học Liên ngành và Nghệ thuật (VNU‑SIS), Đại học Quốc gia Hà Nội, trong khuôn khổ hoạt động học tập và nghiên cứu thực tế của Chương trình Thạc sĩ Công nghiệp Văn hóa và Sáng tạo (Creative and Cultural Industries – CCI).

Đoàn công tác do Vũ Đình Hòa – PGS.TS, Phó Trưởng Khoa Công nghiệp Văn hóa và Di sản dẫn đầu, cùng các giảng viên và học viên chương trình thạc sĩ. Chuyến thăm nhằm khảo sát một mô hình doanh nghiệp đang vận hành trên nền tảng di sản, qua đó giúp học viên đối chiếu giữa lý thuyết học thuật và thực tiễn triển khai trong lĩnh vực công nghiệp văn hóa.

Chương trình tiên phong đào tạo Thạc sĩ ngành Công nghiệp Văn hóa và Sáng tạo

Chương trình Thạc sĩ Công nghiệp Văn hóa và Sáng tạo (CCI) do VNU-SIS triển khai được đánh giá là một trong những chương trình đào tạo sau đại học tiên phong tại Việt Nam trong lĩnh vực này. Chương trình tiếp cận công nghiệp văn hóa như một ngành kinh tế sáng tạo, nơi văn hóa, di sản, truyền thông và giải trí được quản lý và phát triển bằng tư duy liên ngành.

Thay vì chỉ tập trung vào bảo tồn hay nghiên cứu thuần túy, chương trình CCI nhấn mạnh khả năng quản lý, phát triển dự án và khởi nghiệp sáng tạo, coi di sản và văn hóa là nguồn lực cho tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội. Một điểm đặc trưng của chương trình là sự kết hợp giữa lý thuyết hàn lâm và dự án thực tiễn, trong đó các chuyến khảo sát doanh nghiệp, tổ chức văn hóa và cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc đào tạo.

Trải nghiệm thực địa: Di sản “đang sống” và “đang vận hành”

Trong bối cảnh đào tạo đó, Maries như một trường hợp nghiên cứu thực tiễn về cách di sản có thể được đưa vào đời sống kinh tế đương đại thông qua mô hình doanh nghiệp. Maries hoạt động với mô hình hội tụ đồng thời ba yếu tố:

Di sản bản địa – Tư duy kinh doanh hiện đại – Tác động cộng đồng rõ ràng.

Khởi nguồn từ nghề đan cỏ bàng truyền thống ở Huế, Maries không đi theo con đường sản xuất thủ công thuần túy hay bán hàng lưu niệm đại trà. Thương hiệu lựa chọn hướng phát triển khó hơn: chuẩn hóa sản phẩm, đầu tư thiết kế, xây dựng thương hiệu và từng bước đưa sản phẩm thủ công vào phân khúc cao hơn của thị trường quà tặng và lifestyle.

Điểm khiến Maries trở thành “case study sống” không nằm ở quy mô, mà ở cách tổ chức mô hình:

• Chuỗi giá trị gắn chặt với làng nghề và người thợ, đặc biệt là phụ nữ nông thôn

• Sự kết hợp giữa thủ công truyền thống và ngôn ngữ thiết kế đương đại

• Cách kể câu chuyện di sản thông qua sản phẩm, thay vì chỉ qua trưng bày hay triển lãm

• Nỗ lực duy trì cân bằng giữa hiệu quả kinh tế và trách nhiệm xã hội

Đây chính là những nội dung cốt lõi mà chương trình đào tạo Công nghiệp Văn hóa và Di sản đang hướng tới.

Tại Maries, đoàn giảng viên và học viên được giới thiệu tổng quan về hành trình hình thành thương hiệu, mô hình vận hành, cũng như những thách thức trong quá trình đưa một sản phẩm thủ công ra thị trường.
Không gian làm việc, khu trưng bày sản phẩm và quy trình sản xuất thủ công giúp học viên có cái nhìn trực quan về cách di sản được “đặt vào” dòng chảy kinh tế hiện đại.

Nhiều câu hỏi được đặt ra xoay quanh khả năng nhân rộng mô hình, bài toán giá thành, tiêu chuẩn hóa chất lượng và việc giữ bản sắc trong quá trình mở rộng thị trường. Những trao đổi này cho thấy sự khác biệt rõ rệt giữa kiến thức trên giảng đường và thực tế vận hành doanh nghiệp.

Trong chương trình đào tạo CCI, người làm công nghiệp văn hóa được nhìn nhận như chủ thể trung gian – người “phiên dịch” di sản sang ngôn ngữ của công nghệ, thị trường và công chúng đương đại. Các khái niệm như định hình câu chuyện văn hóa, hiểu công chúng trẻ, hay kết nối chuyên gia bảo tồn với nền tảng mới được đưa vào giảng dạy như những năng lực cốt lõi.